Dorian RochowskiFibromyalgia to przewlekłe schorzenie charakteryzujące się bólem mięśniowo-szkieletowym, zmęczeniem i zaburzeniami snu. Tradycyjne podejście do leczenia opiera się głównie na farmakoterapii, jednak coraz więcej badań wskazuje na potencjał treningu siłowego jako skutecznego narzędzia w łagodzeniu objawów. Wbrew temu co mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka, odpowiednio dobrane ćwiczenia z obciążeniem mogą przynieść faktyczną ulgę osobom cierpiącym na to schorzenie. Poniższy artykuł przedstawia aktualny stan wiedzy na temat efektywności treningu siłowego w leczeniu fibromyalgii, opierając się na wynikach najnowszych badań naukowych i metaanaliz.
Mechanizm działania treningu siłowego w fibromyalgii
Trening siłowy wpływa na objawy fibromyalgii na kilka sposób. Regularne ćwiczenia stymulują produkcję endorfin, naturalnych substancji przeciwbólowych w organizmie, co naukowcy wiążą ze zmniejszeniem poziomu odczuwanego bólu. Wzmacnianie mięśni prowadzi do poprawy postawy ciała i zmniejszenia obciążenia stawów, co z kolei wpływa na odczuwane dolegliwości bólowe ze strony narządu ruchu.
Jednym z ważnych czynników wydaje się być wpływ treningu siłowego na neuroplastyczność mózgu. Badania przeprowadzone przez Clauw[1] sugerują, że regularny trening może modyfikować sposób, w jaki mózg przetwarza sygnały bólowe. Ta adaptacja układu nerwowego może prowadzić do długotrwałego zmniejszenia nadwrażliwości na bodźce, charakterystycznej dla fibromyalgii.
Efektywność treningu siłowego – wyniki badań
Przełomowa dla postrzegania treningu siłowego w terapii tej choroby okazała sięmetaanaliza przeprowadzona przez Busch i współpracowników w 2013 roku[2] . Dostarczyła ona solidnych dowodów na skuteczność treningu siłowego w leczeniu fibromyalgii. Badacze przeanalizowali wyniki 5 randomizowanych prób kontrolowanych, obejmujących łącznie 219 uczestników. Wyniki były imponujące: zaobserwowano znaczącą poprawę funkcjonowania fizycznego, zmniejszenie bólu oraz ogólną poprawę samopoczucia.
Uczestnicy badań doświadczyli poprawy funkcjonowania fizycznego o 21,68 punktów w skali SF-36, w której maksymalnym możliwym do osiągnięcia wynikiem jest 103 punkty. Ten wynik stanowi dużą, zauważalną zmianę w codziennym funkcjonowaniu. Uczestnicy szacowalii, że odczuwany ból zmniejszył się o 3,3 cm na 10-centymetrowej skali wzrokowo-analogowej. Ogólne samopoczucie uczestników badań poprawiło się o 7,43 punkty w skali FIQ (Fibromyalgia Impact Questionnaire), co wskazuje na kompleksową poprawę jakości życia.
Jak powinien wyglądać trening osób z fibromyalgią?
Efektywny program treningowy stworzony dla osób z fibromyalgią wymaga odpowiedzialnego planowania. Häuser i współpracownicy[3] wymienili w swoim opracowaniu podstawy dla stworzenia takiego planu. Trening powinien rozpoczynać się od niskich obciążeń, z powolnym zwiększaniem intensywności w miarę adaptacji organizmu. To podejście “start low, go slow” minimalizuje ryzyko przeciążenia organizmu, pogorszenia stanu zdrowia i zniechęcenia do treningów.
Rola techniki wykonywania ćwiczeń ma niebagatelne znaczenie dla skuteczności problemu. Osoby zmagające się z tą chorobą są bardziej podatne na urazy treningowe, które są z kolei przez nie odczuwane dłużej i bardziej intensywnie. Skupienie na kontroli i jakości ruchu nie tylko maksymalizuje korzyści, ale także zmniejsza ryzyko kontuzji. Planując treningi należy uwzględnić elastyczność i możliwość dopasowania obciążeń treningowych do samopoczucia ćwiczącego. Najlepszym rozwiązaniem oczywiście są treningi personalne z doświadczonym trenerem, ale również osoba ćwicząca samodzielnie – jeśli ma wypracowaną świadomość ciała – powinna sobie poradzić.
Długoterminowe korzyści z treningu dla osób z fibromyalgią
Badanie przeprowadzone przez Andrade i współpracowników[4] analizowało długoterminowe korzyści płynące z regularnego treningu siłowego dla osób z fibromyalgią. Naukowcy zaobserwowali, że pacjenci systematycznie angażujący się w trening siłowy doświadczali nie tylko zmniejszenia bólu, ale również znaczącej poprawy jakości snu.
Oprócz powyższego, uczestnicy badania zgłaszali poprawę nastroju i zwiększoną zdolność do wykonywania codziennych czynności. To pozwala stwierdzić, że efekty treningu siłowego wykraczają daleko poza aspekt fizyczny, i wpływają pozytywnie na ogólną jakość życia pacjentów z fibromyalgią.
Andrade i jego zespół zwrócili uwagę na fakt, że te pozytywne zmiany utrzymywały się w czasie. To z kolei wskazuje na potencjał treningu siłowego jako długoterminowej strategii zarządzania objawami fibromyalgii. Badacze sugerują, że regularne ćwiczenia mogą prowadzić do adaptacji organizmu, które z czasem stają się coraz bardziej widoczne i korzystne dla pacjentów.
Podsumowanie
Trening siłowy okazuje się być obiecującym narzędziem w zarządzaniu objawami fibromyalgii. Podsumowując kluczowe wnioski z omówionych badań:
- Trening siłowy może znacząco zmniejszyć ból i poprawić funkcjonowanie fizyczne osób z fibromyalgią.
- Regularne ćwiczenia wpływają pozytywnie na jakość snu i ogólne samopoczucie pacjentów.
- Indywidualne dostosowanie programu treningowego jest kluczowe dla osiągnięcia optymalnych rezultatów.
- Długoterminowe korzyści obejmują poprawę nastroju i zwiększoną zdolność do wykonywania codziennych czynności.
Chociaż fibromyalgia pozostaje trudną do leczenia chorobą, trening siłowy oferuje nadzieję na lepszą jakość życia dla osób cierpiących na to schorzenie. Dalsze badania w tej dziedzinie mogą prowadzić do jeszcze bardziej skutecznych i zindywidualizowanych protokołów treningowych.
Garmin Instinct 2 Solar, Fenix 7 i 7X Pro dalej w dobrych cenach
Sprawdź Garmin Instinct 2 Solar, Fenix 7 i 7X Pro dalej w dobrych cenach
6 najlepszych ofert drugiego dnia Prime Days
[2] Busch, A. J., et al. (2013). Resistance exercise training for fibromyalgia. Cochrane Database of Systematic Reviews, (12).
[3] Häuser, W., et al. (2010). Efficacy of different types of aerobic exercise in fibromyalgia syndrome: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Arthritis research & therapy, 12(3), R79.
[4] Andrade, A., et al. (2017). What is the effect of strength training on pain and sleep in patients with fibromyalgia?. American journal of physical medicine & rehabilitation, 96(12), 889-893.
Dorian Rochowski
