Dorian RochowskiWybór odpowiedniej odzieży kolarskiej to jeden z najczęściej bagatelizowanych aspektów przygotowania do jazdy na rowerze. Podczas gdy większość osób koncentruje się na wyglądzie zewnętrznym odzieży lub marce producenta, to jej funkcjonalność i dopasowanie do potrzeb często schodzi na dalszy plan. Tymczasem dobrze dobrana odzież kolarska to nie tylko kwestia wyglądu czy przynależności do określonej grupy kolarzy. To przede wszystkim element bezpośrednio wpływający na komfort, bezpieczeństwo oraz osiągane wyniki. Specjalistyczna odzież kolarska przeznaczona do jazdy na szosie, gravelu lub też ścigania się w XC została zaprojektowana tak, by pomóc osiągać najlepsze możliwe wyniki. Odpowiednio dobrany strój na rower pomaga zminimalizować opór powietrza, odprowadzać pot, utrzymywać optymalną temperaturę ciała i zapewniać swobodę ruchów podczas wielogodzinnych treningów czy wyścigów.
W artykule:
Wpływ odzieży kolarskiej na wyniki sportowe
Profesjonalny strój na rower to nie fanaberia, lecz inwestycja w lepsze wyniki i większy komfort jazdy. Badania aerodynamiczne jednoznacznie wskazują, że dopasowany strój kolarski może zmniejszyć opór powietrza nawet o 8% w porównaniu do zwykłej odzieży sportowej[1]. Przekłada się to bezpośrednio na mniejszy wysiłek potrzebny do utrzymania tej samej prędkości lub – patrząc inaczej – na wyższą prędkość przy tym samym nakładzie sił.
Kolejną ważną cechą dobrej odzieży kolarskiej jest system odprowadzania wilgoci. Podczas intensywnego wysiłku organizm może wydzielić nawet litr potu na godzinę jazdy. Specjalistyczne materiały stosowane w odzieży kolarskiej skutecznie odprowadzają wilgoć na zewnątrz, co zapobiega przegrzaniu organizmu w upalne dni oraz wychłodzeniu, gdy temperatura spada. Mokry od potu strój szybko odbiera ciepło z ciała, co w chłodniejsze dni może prowadzić do hipotermii i znaczącego spadku wydajności.
Dobrze zaprojektowana odzież kolarska zawiera również rozwiązania, które chronią przed otarciami i uciskiem. Wkładki w spodenkach kolarskich, tzw. pady, redukują nacisk na wrażliwe części ciała oraz oferują amortyzację podczas długich przejażdżek. Badania pokazują, że odpowiednio dobrana wkładka może zmniejszyć ucisk na krocze nawet o 40%, co bezpośrednio przekłada się na możliwość dłuższej jazdy bez dyskomfortu.
Warto również wspomnieć o aspekcie psychologicznym. Naukowcy badający wpływ ubioru na wydajność sportową odkryli zjawisko zwane „enclothed cognition”, które pokazuje, że samo noszenie specjalistycznej odzieży może poprawić naszą mentalną gotowość do treningu i zwiększyć motywację do osiągania lepszych wyników[2].
Design i funkcjonalność – jakie cechy ma dobry strój na rower?
Funkcjonalny design odzieży kolarskiej to znacznie więcej niż tylko dobrze wyglądający strój na rower. To przede wszystkim przemyślana konstrukcja, która wspiera ciało podczas specyficznego wysiłku, jakim jest jazda na rowerze. Nowoczesna odzież kolarska charakteryzuje się anatomicznym krojem dostosowanym do pozycji przyjmowanej na rowerze, który minimalizuje powstawanie fałd materiału i zapobiega ocieraniu.
Materiały wykorzystywane w produkcji odzieży kolarskiej to wysokozaawansowane tkaniny techniczne. Ich kluczowe cechy to:
- Oddychalność – umożliwiająca szybkie odprowadzanie potu na zewnątrz
- Elastyczność – zapewniająca swobodę ruchów i dopasowanie do ciała
- Odporność na przetarcia – szczególnie istotna w odzieży MTB
- Właściwości termoregulacyjne – utrzymujące optymalną temperaturę ciała
Przemyślany design odzieży kolarskiej obejmuje także takie elementy jak strategicznie rozmieszczone kieszonki, które pozwalają na łatwy dostęp do żeli energetycznych, batonów czy telefonu bez konieczności zatrzymywania się. Topowi producenci odzieży kolarskiej umieszczają w swoich produktach drobne, ale niezwykle praktyczne dodatki, jak zaszyta w kołnierzu szmatka do czyszczenia okularów czy niezwykle cenne podczas długich wypraw kieszonki na bocznych panelach spodenek.
Ważnym elementem są również elementy odblaskowe, które znacząco zwiększają widoczność rowerzysty w warunkach ograniczonej widoczności.
Cechy dobrej odzieży kolarskiej na szosę i gravel
Odzież na jazdę szosową i gravelową musi spełniać wysokie wymagania pod względem aerodynamiki i komfortu podczas długich dystansów. Koszulki szosowe charakteryzują się dopasowanym krojem z przedłużonym tyłem, który zapewnia optymalne pokrycie pleców w pozycji pochylonej. Kluczowym parametrem jest też minimalizacja fałd materiału, które zwiększają opór powietrza.
W przypadku spodenek szosowych, najważniejsza jest wysokiej jakości wkładka, która zapewnia komfort nawet po kilku godzinach w siodle. Dobra wkładka powinna być bezszwowa, wielogęstościowa (różna grubość w różnych miejscach) i antybakteryjna. Dla jazdy szosowej typowe są spodenki bez dodatkowych kieszeni, aby nie zakłócać linii aerodynamicznej.
Dla kolarzy gravelowych istotne są nieco bardziej wytrzymałe materiały z uwagi na zwiększone ryzyko upadku oraz kontaktu z gałęziami czy krzewami. Odzież gravelowa często posiada większą liczbę kieszeni, w tym praktyczne kieszonki na nogawkach spodenek czy na piersi koszulki, przydatne podczas dłuższych wypraw z dala od cywilizacji.
W obu przypadkach warto zwrócić uwagę na:
- Płaskie szwy – minimalizujące ryzyko otarć podczas długich przejazdów
- Silikonowe wykończenia nogawek i dołu koszulki – zapobiegające przesuwaniu się odzieży podczas jazdy
- Systemy wentylacji – strategicznie rozmieszczone panele z bardziej przewiewnego materiału
- Zapinaną kieszeń na zamek – bezpieczne miejsce na klucze czy dokumenty
Producenci odzieży szosowej i gravelowej coraz częściej stosują technologie zapewniające ochronę przed promieniowaniem UV, co jest istotne w kontekście wielogodzinnych treningów na otwartej przestrzeni.
Odzież dla kolarzy MTB – funkcjonalność i wytrzymałość
Odzież dla kolarzy górskich różni się znacząco od odzieży szosowej. Priorytetem w jeździe MTB jest swoboda ruchów, ochrona przed upadkiem i wytrzymałość. W przeciwieństwie do dopasowanych strojów szosowych, odzież MTB jest nieco luźniejsza, co umożliwia łatwiejsze manewrowanie rowerem w trudnym terenie oraz założenie ochraniaczy. Wyjątkiem tutaj są kolekcje przeznaczone typowo do ścigania się w MTB-XC, które są designem bardzo zbliżone do odzieży znanej chociażby z graveli.
Koszulki MTB są zazwyczaj wykonane z grubszych, bardziej wytrzymałych materiałów, odpornych na rozdarcia i ścieranie, choć zwykle też nieco mniej oddychających.
Spodenki do jazdy MTB to najczęściej dwuczęściowy system złożony z wewnętrznych, przylegających do ciała spodenek z wkładką oraz zewnętrznych, luźniejszych szortów. Takie rozwiązanie łączy komfort związany z wkładką oraz wytrzymałość i ochronę zewnętrznego materiału. Zewnętrzne szorty często posiadają wzmocnienia w miejscach narażonych na przetarcia oraz są wykonane z materiałów odpornych na błoto, wodę i uszkodzenia mechaniczne. Często spotyka się tutaj mocne nylonowe włókna (Cordura), a w odzieży dedykowanej sportom grawitacyjnym – także wkładki z materiałów absorbujących uderzenia, takich jak np. D3O
Do najważniejszych cech dobrej odzieży MTB należy zaliczyć:
- Odporność na rozdarcia i ścieranie
- Skuteczną wentylację – kolarze MTB często jeżdżą w bardziej zróżnicowanym tempie, z naprzemiennymi intensywnymi podjazdami i zjazdami
- Praktyczny system kieszeni – najczęściej z zamkami lub rzepami zabezpieczającymi przed wypadnięciem zawartości podczas dynamicznej jazdy
- Kompatybilność z ochraniaczami – możliwość łatwego założenia nakolanników czy ochraniaczy łokci
Przy czym z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że bardzo (bardzo!) ważnym czynnikiem przy wyborze tego typu odzieży powinna być wytrzymałość materiałów. Delikatne, Coolmaxowe spodenki czy koszulki, choć są bardzo wygodne – zwykle „giną” w pierwszym mocniejszym kontakcie z glebą.
Jak dobrze wybrać strój na rower?
Wybór odpowiedniej odzieży kolarskiej powinien być poprzedzony analizą własnych potrzeb i stylu jazdy. Klucz do sukcesu leży w dopasowaniu odzieży do rodzaju aktywności, którą preferujesz, a także warunków, w których najczęściej jeździsz.
Zacznij od określenia dominującego typu jazdy. Jeśli stawiasz na szybką jazdę szosową i zależy ci na wyniku, szukaj odzieży o maksymalnie aerodynamicznym kroju. Jeśli cenisz wszechstronność i jeździsz zarówno po asfalcie jak i drogach gruntowych, postaw na odzież gravelową, łączącą aerodynamikę z wytrzymałością. Miłośnicy single tracków i tras MTB powinni priorytetowo traktować wytrzymałość i swobodę ruchów.
Przy zakupie warto zwrócić uwagę na:
- Właściwy rozmiar – zbyt luźna odzież zwiększa opór powietrza, zbyt ciasna ogranicza krążenie i komfort
- Jakość wykonania – płaskie szwy, precyzyjne wykończenia, brak luźnych nitek
- Sezonowe dopasowanie – inna odzież na lato, inna na przejściową wiosnę i jesień, inna na zimę
- Możliwość przetestowania – ideałem jest przymierzenie odzieży w pozycji podobnej do tej przyjmowanej na rowerze
Zawsze warto stopniowo budować swoją garderobę kolarską, zaczynając od najbardziej podstawowych elementów jak dobrej jakości spodenki z wkładką i funkcjonalna koszulka. Z czasem można dokupować bardziej specjalistyczne elementy jak skarpety kolarskie, rękawiczki czy odzież na chłodniejsze dni.
Pamiętaj, że nawet najdroższa odzież nie zastąpi regularnego treningu, ale odpowiednio dobrana może uczynić twoją jazdę znacznie przyjemniejszą, bezpieczniejszą i efektywniejszą. Traktuj zakup specjalistycznej odzieży jako inwestycję w swój komfort i wyniki sportowe.
[1] Oggiano, L., et al. „Aerodynamic optimization and energy saving of cycling postures for international elite level cyclists.” The Engineering of Sport 8 – Engineering Emotion (2010): 2613-2619. [2] Adam, H., & Galinsky, A. D. „Enclothed cognition.” Journal of Experimental Social Psychology 48.4 (2012): 918-925.
Artykuły Zewnętrzne
Dorian Rochowski
