Włókna mięśniowe wolno- i szybkokurczliwe w pigułce

włókna mięśniowe
Dominujące włókna mięsniowe wpływają na predyspozycje do sportu

Jeśli należysz do bardziej zaawansowanych trenujących, na pewno słyszałeś już o dwóch podstawowych typach włókien mięśniowych: wolno- (typ I) i szybkokurczliwych (typ II). Ten drugi rodzaj włókien dzielimy jeszcze na podtypy A i B, ale zasadniczy podział ogranicza się do wspomnianego rozróżnienia włókien slow-twitch i fast-twitch.
To właśnie włókna mięśniowe są odpowiedzialne za różne aspekty Twojej wydolności i siły mięśni, a poniższy poradnik może Ci pomóc lepiej zrozumieć ich działanie oraz pomóc trenować je z większą świadomością.

Włókna wolnokurczliwe (typ I)

Włókna wolnokurczliwe, znane również jako włókna typu I, to jeden z głównych typów włókien mięśniowych w mięśniach szkieletowych człowieka. Są przystosowane do długotrwałego wysiłku o niskiej i średniej intensywności, charakteryzując się dużą wytrzymałością. Włókna tego typu stabilizują na co dzień nasz kręgosłup i pozwalają się przemieszczać z miejsca na miejsce.

biegacz
Duża ilość włókien wolnokurczliwych predysponuje do sportów takich jak biegi długodystansowe

Właściwości włókien wolnokurczliwych (typu I):

  1. Kurczenie się: Włókna te kurczą się wolniej w porównaniu do włókien szybkokurczliwych, ale mogą działać przez dłuższy czas bez zmęczenia.
  2. Zasoby energetyczne: Włókna typu I głównie korzystają z procesów tlenowych do produkcji energii, co pozwala im na efektywne korzystanie z tłuszczów jako źródła paliwa podczas długotrwałego wysiłku.
  3. Wytrzymałość: Mają wysoką wytrzymałość dzięki bogatej zawartości mitochondriów, co czyni je idealnymi dla działalności takiej jak biegi długodystansowe, jazda na rowerze czy pływanie na długich dystansach.
  4. Zastosowanie w sporcie: Sportowcy specjalizujący się w dyscyplinach wytrzymałościowych, takich jak maratony czy triathlony stawiają na rozwój włókien typu I w swoich treningach. Duża ilość włókien tego typu predysponuje poniekąd do uprawiania tego typu sportów, jednocześnie ograniczając możliwe do osiągnięcia wyniki np. w sportach wymagających dużej eksplozywności
  5. Adaptacja: W odpowiedzi na trening wytrzymałościowy, włókna typu I mogą zwiększać swoją wytrzymałość i zdolność do korzystania z tlenowego metabolizmu energetycznego. Regularne ćwiczenia wytrzymałościowe mogą zwiększyć zawartość mitochondriów w tych włóknach.

Włókna szybkokurczliwe (typ IIa)


Włókna szybkokurczliwe typu IIa to jeden z typów włókien mięśniowych obecnych w mięśniach szkieletowych człowieka. Cechuje się zdolnością do generowania dużej siły w krótkim czasie, a jednocześnie dzięki wykorzystaniu zarówno procesów tlenowych jak i beztlenowych są w stanie pracować znacznie dłużej aniżeli włókna typu IIx.

Włókna szybkokurczliwe
W sportach takich jak koszykówka czy piłka nożna, duża ilość włókien typu IIa jest kluczowa

Właściwości włókien szybkokurczliwych typu IIa:

  1. Kurczenie się: Jak sama nazwa wskazuje, włókna te kurczą się szybko i są zdolne do generowania dużej siły w krótkim czasie.
  2. Zasoby energetyczne: Włókna IIa korzystają zarówno z procesów tlenowych, jak i beztlenowych w produkcji energii. Dzięki temu są one bardziej wszechstronne niż włókna typu IIx, które polegają głównie na procesach beztlenowych.
  3. Wytrzymałość: Chociaż włókna typu IIa są szybkokurczliwe, mają lepszą wytrzymałość niż włókna typu IIx. Można je porównać do „pośredniego” typu włókna, które łączy cechy zarówno włókien szybkokurczliwych, jak i wolnokurczliwych.
  4. Zastosowanie w sporcie: Sportowcy, którzy uczestniczą w dyscyplinach wymagających zarówno siły, jak i wytrzymałości (np. biegacze na dystansie 400 czy 800 metrów) dysponują dużą ilością tego rodzaju włókien. Ich rozwój jest kluczowy w niemal wszystkich sportach zespołowych oraz wielu sportach indywidualnych.
  5. Adaptacja: W odpowiedzi na trening siłowy włókna typu IIa mogą się rozwijać i zwiększać swoją objętość oraz zdolność do generowania siły.

Włókna szybkokurczliwe (typ IIx)

Włókna szybkokurczliwe typu IIx, czasami nazywane również IIb, to inny główny rodzaj włókien mięśniowych obecnych w mięśniach szkieletowych człowieka. Są to włókna o bardzo wysokim potencjale wytwarzania siły w krótkim czasie, ale mają ograniczoną wytrzymałość. Ich rozwój jest kluczowy dla sportów siłowych.

Clarence Kennedy wykonujący przysiad ze sztangą nad głową
Duża ilość włókien mięśniowych typu IIx predysponuje do sportów takich jak podnoszenie ciężarów

Właściwości włókien szybkokurczliwych typu IIx:

  1. Kurczenie się: Są to włókna o największym potencjale do szybkiego kurczenia się spośród wszystkich typów włókien mięśniowych. Idealnie nadają się do działań wymagających eksplozywnej siły i szybkości.
  2. Zasoby energetyczne: Włókna IIx głównie korzystają z procesów beztlenowych do produkcji energii, co czyni je idealnymi dla krótkotrwałych wysiłków o wysokiej intensywności. Relatywnie szybko jednak ulegają zmęczeniu.
  3. Wytrzymałość: Mają niską wytrzymałość w porównaniu z włóknami typu IIa i I. Zmęczą się znacznie szybciej niż inne typy włókien.
  4. Zastosowanie w sporcie: Sportowcy specjalizujący się w dyscyplinach wymagających eksplozywnej siły i szybkości, takich jak sprinty, podnoszenie ciężarów czy też skoki cechują się dużym udziałem włókien typu IIx w kompozycji mięśni.
  5. Adaptacja: W odpowiedzi na trening, zwłaszcza trening oporowy o wysokiej intensywności, włókna typu IIx mogą zwiększać swoją zdolność do generowania siły. Jednak w przypadku długotrwałego treningu wytrzymałościowego, mogą one przekształcać się w bardziej wytrzymałe włókna typu IIa.

Ciekawostki

Poniżej kilka ciekawostek na temat włókien mięśniowych, które mogą zainteresować nie tylko trenujących:

  • Kolor: włókna szybkokurczliwe obu typów mają jaśniejszy kolor z powodu niższej zawartości mioglobiny i mitochondriów w porównaniu do włókien typu I
  • Genetyka vs trening: Choć trening może modyfikować włókna mięśniowe, genetyka również odgrywa dużą rolę. Niektórzy ludzie mają naturalnie wyższy odsetek pewnego typu włókien, co może decydować o ich predyspozycjach sportowych.
  • Adaptacja: Trening może powodować przekształcenie się włókien mięśniowych. Na przykład trening wytrzymałościowy może sprawić, że włókna szybkokurczliwe typu IIx przekształcą się w IIa, które są bardziej wytrzymałe.
  • Nowe włókna? Nie, to stare – za to przebudowane: Włókna mięśniowe nie dzielą się tak jak inne komórki w ciele. Zamiast tego rosną w rozmiarze poprzez hipertrofię. Kiedy trenujesz i budujesz mięśnie, zwiększasz głównie rozmiar istniejących włókien, a nie dodajesz nowych. Więcej o procesie hipertrofii mięśni możesz przeczytać w artykułach „hipertrofia miofibrylarna” i „hipertrofia sarkoplazmatyczna„.

Źródlo:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10958931/

Jeśli uważasz że materiały zawarte ma stronie są wartościowe, możesz wesprzeć Fitnessowy.NET na kilka różnych sposobów, z których najprostszym jest dokonanie dowolnego zakupu na Amazon za pośrednictwem linków umieszczonych na portalu. Więcej sposobów wspierania rozwoju strony znajdziesz w dziale wsparcie..
Dzięki przychodom z tych źródeł serwis jest bezpłatny i pozbawiony irytujących reklam.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

You May Also Like